İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Murat Görgülü, bağırsak gazının nedenlerini ve üstesinden gelme yöntemlerini açıklıyor…
Bağırsak gazı nedir?
Bağırsak gazı, sindirim sistemi kanalının, on iki parmak bağırsağı ve daha aşağı seviyesinde ince ve kalın bağırsaklar içindeki gazdır. Mide gazının bağırsaklara tahliyesiyle ya da bağırsak sistemi içindeki bakterilerin ekstra fermantasyon oluşturmasıyla bağırsak gazı oluşabilir.
Fonksiyonel bağırsak hastalıklarında, kronik kabızlıkta, halk arasında spastik kolit denilen irritabl bağırsak sendromu durumlarında bağırsak gazı görülebilir.
Ayrıca, sindirim sistemi enzimlerinin yetersiz salgılandığı, pankreas enzimlerinin eksik olduğu durumlar ile bağırsakta sindirim ve emilim için kullanılan enzimlerin eksikliğinde, safra sistemindeki bozukluklarda, safra kesesi taşları ve fonksiyon bozuluklarında da bağısaklarda ekstra gaz oluşumu gözlenebilir.
Hangi yiyecekler gaz yapar?
Baharatlı, özellikle yakıcı baharatlı (naneli, kekikli, acı biberli) yiyecekler, asidik karakterde olan sirke, limon ve birtakım hazır soslar, asit oranı yüksek olan roka, pırasa, lahana gibi sebzeler gaz oluşuma neden olabilir.
Bazı yiyecekler de insan vücuduna girdikten sonra mide ve bağırsak sisteminde fermantasyonla gaz oluşumu görülebilir. Bunlar, nohut, kuru fasulye, mercimek gibi bakliyatlardır.
Sürekli gaz hastalık göstergesi midir?
Normalde insanlarda besinler, stres durumu ya da bağırsak hareketlerine bağlı olarak geçici gaz oluşumu görülebilir. Ancak sürekli gaz oluşumu, büyük olasılıkla bir sindirim sistemi hastalığının göstergesidir ve sürekli oluşuyorsa, altında organik bir sorun aranmalıdır.
Hangi hastalıklar gaza neden olur?
- Bağırsak fonksiyon bozuklukları,
- Bağırsak içindeki bakteri oranlarının değişmesinden kaynaklanabilir. (Özellikle pankreas, safra ve bağırsağın kendinden salgılanan sindirim enzimlerinin oranlarında bozukluk olabilir.)
Gaz oluşumuna neden olan beslenme yanlışları:
- Düzensiz beslenme,
- Uzun süre aç kalma,
- Bir seferde çok fazla yemek yeme,
- Ekşili ve baharatlı yiyecekleri tercih etme.
Yemek sırasında yapılan hangi yanlışlar gaza neden olur?
- Yemek yerken konuşmak, hızlı ve çiğnemeden yemek, yemek esnasında ve diğer zamanlarda şiddetli olarak iç çekmek mideye havaya gelmesine neden olur.
- Baharatlı, acılı, ekşili, asitli, lif ve asit içeriği yüksek sebze ve meyvelerin çok miktarda tüketilmesi mide gazına neden olur.
Yemekler hangi yöntemle pişirilirse daha az gaz yapar?
Baklagiller ve lifli sebzeler;
- Haşlayarak,
- Kısık ateşte uzun süre pişirilerek,
- Çok fazla baharat ve ekşi sos kullanılmayarak hazırlanmalı.
- Gıdaların içine konulan yağ miktarının az tutulması, daha kolay sindirilmesini sağlar ve gaz oluşumunu önler.